مبانی و مفاهیم در معماری معاصر غرب، وحید قبادیان

کتابی خوب و روان است. دامنه و عمق مطالب هم متناسب است.

ازین جهت کتاب خیلی مناسبی است برای شروع مطالعه در مورد تاریخ معماری مدرن

اما

به همان اندازه خطرناک

ازین جهت که اغلب پس زا خواندن کتاب توهمی از دانستن مبانی و معماری غرب پیش می آید.

 

کتاب دو ضعف اساسی دارد

اول این که روایتی خطی از معماری مدرن ارایه میدهد که تا حدودی غلط است مثلا به هم پوشانی و سبک ها و دوره های همزمان اشاره ای نمیکند یا آن ها را پشت سر هم قرار میدهد. (یا حداقل از آنجایی که اشاره ای نشده خواننده چنین برداشتی می کند)

دوم این که به زمینه های اجتماعی و تکنولوژیکی پیدایی سبک ها اشاره ای نمیکند.

 

با این همه کتاب بسیار مناسبی است برای شروع مطالعه در تاریخ معماری مدرن

پس از آن کتاب های زیر را پیشنهاد میدهم:

کتاب معماری و شهرسازی در قرن بیستم که دو نقطه ضعف کتاب قبادیان نقاط قوت این کتاب است.

کتاب معماری غرب بانی مسعود

از زمان و معماری مزینی

فضا زمان معماری ترجمه مزینی

شهرهای مصرفی، مایلز

معرفی

امروزه تمامی شهرها در تکاپوی ایجاد امکانات برای مصرف هستند. به عبارت دیگر، شهر‌ها به‌واسطه امکاناتی که برای مصرف فراهم می‌کنند تعریف می‌شوند. کتاب شهرهای مصرفی با نگره‌ای انتقادی به رویه مصرفی‌ شدن شهرها نگاشته شده است. نویسندگان کتاب معتقدند بین «شهر مدرن» و «مصرف انبوه» تقارنی تاریخی وجود دارد. جان کلام کتاب حاضر این است که برنامه‌ریزان شهری، معماران و صاحبان قدرت از جملة نیروهای اصلی و پیش‌برندة این «انقلاب مصرفی» به‌ شمار می‌روند

 

 

مروری بر کتاب

دوران پس از دفاع مقدس و همین طور بهبود نسبی وضعیت اقتصادی تا چندی پیش، توسعه ی شهری مشهد، شیراز و تهران در کنار ساخت پرشتاب هایپرمارکت ها در همین شهرها. موافقان و مخالفان زیادی داشته و دارد. این کتاب میتواند به فهم این موضوع کمک کند.

ترجمه ی کتاب، ترجمه ی خوب و روانی بودهرچند از آنجایی که کتاب به حوزه های جامعه شناسی و ... و سایر رشته هایی که من کم تر با ادبیات آن ها آشنایی داشتم نزدیک تر بود گاهی فهم مطالب کتاب سخت می شد. در این کتاب این ایده و سوال که چطور شهرها می توانند در خدمت سرمایه داری و تسهیل و تشویق مصرف در آینند بررسی و به خوبی پرداخته شده بود.

 

مهم ترین ایده ای که این کتاب دوباره در من زنده کرد این بود که آیا می توان بدیلی برای مصرف، بدیلی برای اقتصاد مبتنی بر سرمایه داری و ... ارائه داد؟ نکته ای که نویسنده گان کتاب علی رغم این همه تسلط بر مطلب و اشتیاق به طرح این موضوع نتوانسته بودند به خوبی از پس آن برآیند! شاید علت را باید در این یافت که نویسنده ها و شهروندان غربی خیلی بیش از ما شرقی ها داخل این تمدن مصرف گرا زندگی کرده اند و به نوعی غرق در این شیوه ی نگرش و زیستن اند.

 

آیا می توان اقتصادی مبتنی بر قناعت - در مقابل اقتصادی بر پایه ی مصرف بنا نهاد؟ موضوعی که به نظر می رسد حتی تصور آن هم، برای بسیاری از غربی ها، حتی روشنفکران و دانشگاهیان هم سخت و دشوار است

 

بر سر نقد هنری چه آمد؟، جیمز الکینز

«انجام عمل نقادانه ای که برآمده از دانش نظری و عملی، دارای رویکرد و چارچوب و در نهایت تاثیرگزار و راه گشا باشد، مستلزم تلاش و تفکر و آموختن بسیار است.» ص 11 این قسمتی از مقدمه ی مترجم بر کتاب است. - شرح کتاب

 

شرح جریان های فکری معماری و شهرسازی در ایران معاصر، سید محسن حبیبی

نفس نوشتن چنین کتابی بسیار خوب و پسندیده است. چه این که مقدمه ی خیلی خوبی برای تاریخ نگاری معماری معاصر ایران و همین طور دسته بندی ها و جریان شناسی های بعدی است .

 

این کتاب را که در آن نام بسیاری از معماران و شهرسازان شناخته شده ی ایرانی به همراه دیدگاه هایشان آمده را بخصوص به دوستانی که میخواهند از کم و کیف اوضاع معماری معاصر ایران سر در بیاروند، توصیه میکنم :)

بخش اول کتاب دسته بندی و جریان شناسی ای را از این دیدگاه ها پیشنهاد داده. بخش دوم، قسمت بزرگی از کتاب که با عنوان جُنگ آمده به اشخاص و نظراتشان پرداخته در این بخش بریده هایی از مقالات مختلف یا سخنرانی های هر شخص کنار هم قرار گرفته. مشکل این بخش در نگاه اول این به نظر میرسد که کمی پراکندگی و گنگی و نامفهومی در خواندن و فهم دیدگاه اشخاص وجود دارد. چه خوب است که در ویرایش های بعدی کتاب خود نویسنده مقدمه ای برای هر شخص نوشته و دیدگاهش را توضیح دهد.

 

نکته ی دوم این است که از آنجایی که اغلب این افراد متعلق به نسلی هستند که کمتر عادت به نوشتن دیدگاه های خود داشته اند. یا حرف های نگفته ای ممکن است باشد که در مقالات و کتاب ها نیامده چه خوب است که مصاحبه هایی با این افراد ترتیب داده شود و نظراتشان مدون تر و جامع تر بیان شود.

کتاب چشمان پوست، معماری و ادراکات حسی: یوهانی پالاسما

 

همه ی ما با زبان معمول رشته ی معماری آشنا هستیم. فرم، عملکرد و ... که در این میان فرم و کیفیت بصری طرح بیش از همه مورد توجه قرار میگیرد. البته این توجه بیش از اندازه اتفاقی نیست. چنان که یوهانی پالاسما در کتاب چشمان پوست به واکاوی ریشه های فلسفی، تکنولوژیکی و ... این توجه و ارجحیت بینایی در تمدن غرب میپردازد. کتابی که اتفاقا خیلی زود به یکی از کتب درسی دانشکده های معماری سراسر جهان تبدیل شده است. در این نوشتار کوتاه سعی میکنم شما را با این کتاب آشنا کنم. ادامه مطلب