گنجه

نمایه ی کتاب های هنر و معماری

گنجه

نمایه ی کتاب های هنر و معماری

گنجه

همه ما میدونیم که بازار کتاب بخصوص هنر و معماری حسابی داغه! اما گاهی برای خرید یا خوندن یه کتاب دچار تردید و دو دلی میشیم! گنجه جایی برای معرفی، نقد، و گاهی خلاصه کتاب های هنر و معماری است.

جمعی از دانشجویان ارشد،دکتری تهران مدرس و بهشتی

آخرین نظرات

شهر درخت نیست - کریستوفر الکساندر

سه شنبه, ۲۲ فروردين ۱۳۹۱، ۰۲:۴۹ ب.ظ

هاشیه همرنگ متن!!

یک مقاله ی بسیار کوتاه که در قالب یک کتاب گردآوری شده که البته با یک هاشیه و خلاصه ی بسیار عالی از کتاب " یادداشت هایی بر ترکیب فرم" از الکساندر به حق ارزش خواندن دارد. تا جایی که به نظرم خواندن این ده پانزده صفحه خلاصه ی کتاب یادداشت های الکساندر به حق مفید تر از خواندن خود آن کتاب باشد. علاوه بر این ها این کتاب از آن جایی که برخی رویکردهای ذهنی ما رو در مواجهه با مسایل به چالش می کشد می تواند در عرصه ی برنامه ریزی فردی و زندگی شما هم تاثیر گذار باشد! همان طور که برای من نیز چنین بود.

از ان جایی که کل کتاب حدود 30، 40 صفحه بیشتر نیست و از نثر و ترجمه ی خوب و روانی هم برخورداره فکر می کنم  حداکثر زمانی رو که دوستان ناچار باید به ان اختصاص بدهند یکی دو روز داخل اتوبوس و مترو به سمت دانشگاه است یا شاید سر یکی دو کلاس یک و نیم ساعته دانشگاه!!

 

"درختی دیدن شهر تنها یک سبک یا پارادایمی طراحانه نیست که بر دوره ای مسلط شده، سپس به شدت نقد و سرانجام کنار گذاشته شده باشد، بلکه در واقع گونه ای تفکر است که می تواند تا عمیق ترین لایه های رفتاری ما ریشه دوانده و چنان با عمل مان گره بخورد که هر یک از ما خود به تنهایی مکتبی مدرنیستی باشیم که برای تکان دادن پایه های آن تاوان بسیاری باید پرداخت."

 

این قسمت رو از مقدمه ی مترجمان کتاب آوردم چون فکر می کنم لب کلام و بزرگترین پیام نویسنده برای طراحان، معماران، شهرسازان و بالاتر از همه برای تمام خواننده ها حتی در حیطه ی برنامه ریزی فردیشون باشه.


شهر درخت نیست، کریستوفر الکساندر

 

شهر های طبیعی، شهر های مصنوع

الکساندر موضوع پژوهشش را از یک سوال آغاز می کند: این که چه تفاوتی بین یک شهر طبیعی و یک شهر و یا منطقه ی شهری دست ساز انسان به صورت مصنوع وجود دارد. سوالی که به نظر به نفی بخشی از تفکرات منطقی ما در مورد عرصه ها و حیطه های مختلف زندگی بشر منتهی می شود.

 

"من معتقدم یک شهر طبیعی دارای ساختار یک نیمه شبکه است، اما هنگامی که ما شهری را به صورت مصنوعی طراحی می کنیم، ساختار آن درختی است."(ص 26)

 

این جا نقطه ی عزیمت الکساندر از نطرات خودش در کتاب یادداشت هایی بر ترکیب فرم است. شاید این سوال مطرح شده باشد که به راستی این درختی بودن یا نیمه شبکه ای بودن ساختار یک شهر چیست که منجر میشود به قول خودمان نویسنده از ب بسم الله همه ی طرح های شهری مدرنیست ها (لوکوربوزیه، رایت و ...) تا طرح هایی که در کلاس "آشنایی با برنامه ریزی شهری" به عنوان طرح های موفق تری مثل محلات کلارنس اشتاین و دیگران را به عنوان طرح های مصنوعی و تا حدودی مانع و مخل بخش هایی از زندگی واقعی شهروندان در نظر گرفته چنان که:

 

"... مساله این جاست که با این جداسازی، گروهی از سیستم ها که برای بقای خود نیازمند وجود بخش هایی جزیی از هر دو  عملکرد هستند از بین می روند." (ص 55)

 

الکساندر بحث خودش را با نتایج یک پژوهش شهری پی می گیرد. نتایج این پژوهش ثابت می کند در حالی که کاربران، عناصر فیزیکی شهری و ... در این منطقه هر کدام در بیش از یک گروه، زیر گروه و ... ذینفع و درگیرند برنامه ریزی های شهری و منطقه ای برای مدیریت ساماندهی و بهبود این منطقه بر یک ساختار درختی با کمترین هم پوشانی تاکید دارند.

 

شهر درخت نیست - کریستوفر الکساندر


در این جا به تعریف یک ساختار درختی توجه کنید:

 

تعریف یک ساختار درختی:

"هر گاه با یک ساختار درختی مواجه باشیم، بدین معناست که درون این ساختار هیچ بخشی از یک واحد با واحد های دیگر مربوط نیست مگر به واسطه ی خود آن واحد به منزله ی یک کل." (ص44)

 

تعریف دیگر یک ساختار درختی با تکیه بر نظریه ی مجموعه ها در ریاضیات به این صورت است که عناصر موجود در یک مجموعه ی فرضا شهری را به قسمی که هیچ گونه هم پوشانی بین مجموعه های داخلی وجود نداشته باشد مگر در صورتی که کل مجموعه ی مذکور در دل مجموعه ی دیگر قرار گرفته باشد. این فرض غلط در مورد زندگی بشر منجر به جدا شدن محل تفریح از کار، سکونت از محل اشتغال و  بازی کودکان از محلات مسکونی و هزاران جداسازی به نسبت بهینه از زندگی شهری شد.

 

شهر درخت نیست - کریستوفر الکساندر


 

 

حالا به یه مثال از زندگی واقعی توجه کنید :

یک خیابان نسبتا خلوت محلی برای فوتبال بازی کردن بچه های دو طرف خیابان است در عین حالی که مغازه ای کنار همین محل بازی جایی برای گذران وقت پابه سن گذاشته های محله است. و از این احتمالا میز های مغازه که محل خوردن چای و گپ و گفت است پیرمرد ها بازی بچه ها را نگاه می کنند.

اگر با نگرش های الکساندر در "یادداشت هایی بر ترکیب فرم" آشنا باشید. خواهیم دید در بررسی این مورد باید تا جای ممکن عرصه ها را از هم جدا کرد. شاید به نظر برسد که خوب فکر احمقانه ای است!! موضوع انقدر بدیهی است که نیاز به توضیح بیشتری نمیبینم که مثلا با عریض کردن و چه و چه ی این خیابان چه مجموعه هایی بین بچه ها، خیابان، آن مغازه و ... به هم می خورد.

 

نکته این جاست که با وجودی که همه ی ما به این امر واقفیم اما همیشه همین کار غلط را مرتکب می شویم! فقط ایراد کار الکساندر (همان طور که در معرفی کتاب راه بیزمانه ساختن خواهیم گفت) این است که خیلی صریح چیز ی که انجام میدهیم را بیان کرده! البته شاید هنوز دوستان قبول نداشته باشند که این موضوع واقعا با یک ساختار درختی بررسی میشود اما کافیست مثال هایی که الکساندر از طرح های موفق شهرسازی دوران معاصر رو بررسی می کند ببینید:

 

شهر درخت نیست - کریستوفر الکساندر


مدیریت درختی، مزایا  و معایب

 

الکساندر در انتهای مقاله اش سعی دارد تا برخی پارادایم های شکل گرفته در اذهان عمومی را تغییر دهد یا لااقل تردیدی ایجاد کند بنابراین به مطالعه ی بنفیلد اشاره می کند که جالب است:

 

"ممکن است این بحث مطرح شود که، هرچند بخش های جداگانه ی یک شهر بزرگ عملا تاثیری در زندگی ساکنان ندارند، ولی در عوض هنوز از نظر مدیریتی و تشکیلاتی بسیار راحت و کارا به شمار می آیند و بهتر است در حالت فعلی و به صورت سازمان درخت گونه، حفظ شوند. ...

ادوارد بنفیلد (Edward Banfield) در کتاب خود با عنوان نفوذ سیاسی(political influence) گزارش دقیق  مفصل از الگوهای اعمال نفوذ و کنترل ارائه می دهد که در اتخاذ تصمیمات در شیکاگو بیشترین تاثیر را داشته اند. ... این ساختار دوم، به صورت غیر رسمی و در بطن ساختار اول کار می کند، کنترل واقعی اقدامات عمومی را در دست دارد. . . هرچند جدول سازمان اداری موجود در دفتر شهردار یک درخت است، اما کنترل واقعی و اعمال نفوذ و قدرت به صورت نیمه شبکه اتفاق می افتد." (ص 57 و 58)

 

دقت کنید لزوما قرار نیست مثلا برای هر مجموعه ای کوچک و بین بخشی از این دست ارگانی یا بخشی بین ارگانی (هم چون هم پوشانی ها) شکل بگیرد بلکه همین نیمه شبکه فکر کردن در سطوح مدیریتی حتی با همین ساختار درختی موجود حداقل تضمین می کند این مجموعه های کوچک نادیده گرفته نشوند. (گرچه ممکن است در صورت بزرگ بودن مساله مثال همان نیویروک در پرژوهش .... هم اتفاق بیافتد) البته این پاراگرف صرفا نظر شخصی من در این مورد است و شاید نظر نویسنده چیزی غیر از این باشد!

 

 

 

مطالب مفید:

خلاصه ترجمه شده مقاله "شهر یک درخت نیست" - کریستوفر الکساندر

مقاله ی اصلی به زبان انگلیسی

 

 

 

نظرات  (۳)

گزارش مفیدی بود!
خیلی وقته می خوام این کتاب رو بخونم فرصت نمی شه! اینجا یه قدری راجع بهش دونستم خوب بود!ممنون
پاسخ:
سلام خواهش میکنم خود کتاب انقد طولانی نیست واسه همین سعی کردم چیز زیادی ازش ننویسم
بسیار عالی 
پاسخ:
ممنون
کاش فایل بود دانلود میکرد
پاسخ:
سلام
دانلود

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">